Minister Harbers meldde onlangs in een Kamerbrief dat het vanaf komende zomer definitief niet meer is toegestaan om met een B-rijbewijs in een elektrische bestelauto boven de 3.500 kg te rijden. TLN had dit antwoord al zien aankomen. ‘Na het vorige antwoord van de minister op Kamervragen over dit onderwerp, vermoedden we wel dat dit besluit zou vallen. Maar het is wel erg jammer en voor ons als brancheorganisatie moeilijk om te accepteren.’ Hij vervolgt: ‘Bedrijven hebben volop geïnvesteerd in deze grote bestelauto’s, in het kader van duurzaamheid. Als ze hadden geweten dat dit zou gebeuren, dan hadden ze dat nooit gedaan.’

Pilots
Tijdens de uitzending vertelde Smit dat op initiatief van TLN in een periode van 9 jaar twee pilots hebben gelopen waaruit bleek dat het geen problemen geeft, om zonder C-rijbewijs op een zware elektrische bestelauto te rijden. ‘Natuurlijk, is er geen transportbedrijf dat zijn chauffeurs zomaar zonder een aanvullende rijopleiding op zo’n elektrische bestelauto laat rijden. In de praktijk gaat dat gewoon goed.’

Smit zegt het uiterst triest te vinden dat de huidige gedoogregeling per 1 juli stopt. TLN had graag gezien dat de huidige regeling was verlengd tot het moment dat er wetgeving is. ‘Er is Europese wetgeving die deze regeling mogelijk maakt. Die moest alleen worden omgezet in nationale wetgeving. Andere landen hebben dat ook gedaan. Met het besluit om te stoppen is gekozen voor de meest makkelijke oplossing.’

Het is extra jammer, volgens Smit, omdat de huidige Europese wetgeving vrijwel zeker wordt versoepeld. Op basis van het wijzigingsvoorstel gaat het maximumgewicht naar 4.250 kg zonder verdere aanvullende voorwaarden voor het extra gewicht. ‘Waarom wordt dan nu voor misschien een periode van anderhalf jaar dit besluit genomen? Bedrijven die in deze elektrische bestelauto’s hebben geïnvesteerd, komen nu van een koude kermis thuis.’

Terugkeuren
Als de vrijstelling voor het C-rijbewijs vervalt, kunnen de deelnemende bedrijven volgens de beleidsadviseur kiezen uit drie opties. ‘Je kunt een chauffeur een groot rijbewijs laten halen en een tachograaf in deze bestelauto’s zetten. Maar dat is een kostbare aangelegenheid’, benadrukt hij. ‘Er is geen bedrijf dat dit zal doen.’

Een tweede oplossing is het aan de kant laten staan van de bussen en wachten tot er wetgeving is. ‘Maar dat is kapitaalvernietiging, dat zou zonde zijn. Zeker voor bedrijven als DHL, Coolblue en Jumbo die veel van deze voertuigen hebben. Het is daarom geen echte optie.’

De derde keuzemogelijkheid is het verlagen van het gewicht van deze elektrische bussen naar 3.500 kilo door de RDW. Dat betekent in de praktijk dat de elektrische bestelauto’s veel minder lading mee kunnen nemen. ‘Accu’s van elektrische bestelauto’s wegen enorm zwaar. Om dat te compenseren, is destijds ook de vrijstellingsregeling bedacht.’

Het verlagen van het gewicht is een administratieve handeling die in de praktijk betekent dat de bussen zo’n 600 kilo aan laadvermogen verliezen. ‘Ze kunnen daardoor 40 tot 50 procent minder lading meenemen. Dat is slecht voor de transportefficiency en het milieu.’

De nieuwe maatregel negeren, is niet verstandig volgens TLN. ‘Je moet er als bedrijf wel in meegaan. Als er niets verandert zijn er na 1 juli 2024 voor deze bestelauto’s een C-rijbewijs en een tachograaf nodig. Als je door de politie wordt gecontroleerd, moet je aan die eisen voldoen. Voor het rijden met een B-rijbewijs in een vrachtauto en/of het niet hebben van een tachograaf staan hoge boetes.’

Het is frustrerend, vindt Smit tot besluit, dat het initiatief voor de pilots rond het mogen rijden met zware elektrische bestelauto’s zonder groot rijbewijs, ooit is genomen uit duurzaamheidsoogpunt. ‘En dan ben je succesvol en stoppen we ermee. Terwijl veel andere landen dit wel toestaan.’

Binnen enkele weken is er nog wel een commissiedebat Duurzaam Vervoer waar het onderwerp wordt behandeld. TLN zal haar krachten volgens Smit bundelen met veel andere brancheorganisaties waaronder evofenedex, RAI, BOVAG om daar nogmaals aan het licht te brengen hoe ‘ondoordacht’ het besluit over het C-rijbewijs is. Ook is de BBB van plan om Kamervragen te stellen. ‘We hopen dat dit alsnog voor een ommezwaai kan zorgen. Maar het zal heel moeilijk worden.’

Podcast
Het programma BNR Mobility is elke maandagmiddag om 14.30 te horen op de radio. Het programma met presentatoren Meindert Schut en Noud Broekhof is daarnaast terug te luisteren als podcastserie.  De aflevering met Ambro Smit is terug te vinden via deze link.