Drukte de grote fileveroorzaker, niet vrachtwagens
Drukte is met afstand de grootste veroorzaker van files. Bijna 90 procent van de files wordt veroorzaakt door volle wegen. Ongelukken met vrachtwagens veroorzaken slechts 0,5 procent van de files, vrachtwagens met pech 0,9 procent.
Dat blijkt uit de jaarrapportage 2018 van de Stichting Incident Management Vrachtauto’s (STIMVA).
Vrachtauto-ongevallen zijn dus een zeer kleine factor in de file-oorzaken, in tegenstelling tot de beleving van veel weggebruikers. Het overgrote deel van de files ontstaat door drukte op de weg (89,8%). 8 procent van de files wordt veroorzaakt door incidenten (pech of ongeval). Daarvan maken incidenten met vrachtauto’s dus 1,4 procent uit, en incidenten met personenauto’s en motoren 6,6 procent.
Impact vrachtauto-incidenten vaak groot
De impact van vrachtauto-ongevallen is vaak wel een stuk groter dan bij ongevallen met personenauto’s. Zo moet bijvoorbeeld het wegdek gereinigd worden of een beschadigde vangrail gerepareerd. De vracht die wordt vervoerd moet in veel gevallen worden opgeruimd en overgeladen in een ander vrachtauto. Dit kan uren in beslag kan nemen. In ‘filezwaarte’ gemeten (lengte x duur van de file) is het aandeel van vrachtauto-incidenten dan ook groter dan het aandeel in het totale aantal files (ongevallen 2,8 procent en pechgevallen 3 procent van de filezwaarte). De drukte op de weg is verantwoordelijk voor 69,4 procent van de filezwaarte.
Meer media-aandacht
Weggebruikers kunnen dus wel veel hinder ondervinden bij een vrachtauto-ongeval. En er is ook veel (meer) media-aandacht voor dergelijke ongevallen. Daar waar een ongeval met personenauto’s vaak niet meer dan een korte mededeling is, worden vanwege de impact ongevallen met vrachtauto’s breed uitgemeten in de media.
Aantal incidentmeldingen licht gestegen
Uit de rapportage van STIMVA blijkt verder dat dat het aantal meldingen van een incident met een vrachtauto met 5,9 procent is gestegen ten opzichte 2017, tot ruim 6000. 76 procent van die meldingen betrof een geval van pech; dat is 11 procent meer dan in 2017. In 22 procent ging het om een melding vanwege een ongeval; dat is 9 procent minder dan in 2017. Bij ongeveer de helft van het aantal meldingen wordt er ook daadwerkelijk een vrachtauto weggesleept.
Voor een deel is de stijging van het aantal incidentmeldingen te verklaren door de verbeterde samenwerking tussen de servicebedrijven en de wegbeheerders, waardoor meer incidenten worden geregistreerd. Voor een ander deel kan de stijging van het aantal meldingen worden verklaard door een daadwerkelijke stijging van het aantal incidenten. Het wordt door de economische voorspoed namelijk nog steeds drukker op de weg. En hoe meer verkeer op de weg, hoe groter de kans op pech of een ongeval.
Invloed van het weer op ongevallen
Ongevallen met vrachtauto’s vinden het meest plaats in de wintermaanden. Een duidelijke oorzaak zijn de weeromstandigheden, zoals sneeuw of storm. Zo was de storm van 18 januari 2018 goed voor 72 ongevalsmeldingen (5,3 procent van het totaal in 2018). De partijen achter STIMVA hebben daarom een digitale flyer ontwikkeld voor bedrijven en hun vrachtwagenchauffeurs met tips over hoe om te gaan met extreme weersomstandigheden.
Snellere afhandeling
In 2018 was 55 procent van de ongevalsbergingen met vrachtauto’s binnen één uur afgehandeld. In 2016 lag dit percentage op 49 procent en in 2017 op 52 procent. De snellere afhandeling is te danken aan een verbeterde samenwerking tussen de servicebedrijven en de wegbeheerders. Daarnaast worden gestrande vrachtauto’s eerder gemeld, onder meer via Waze en Flitsmeister. Ook maakt Rijkswaterstaat sinds 2018 gebruik van nieuwe methodes om te bergen, om de verkeershinder te beperken. Zo sleept de berger een vrachtauto soms eerst van de rijbaan en neemt de berger niet in alle gevallen meteen maatregelen ter voorkoming van schade aan vrachtauto of wegdek.
STIMVA is een samenwerkingsverband van Rijkswaterstaat, het Verbond van Verzekeraars, TLN, evofenedex, en Koninklijk Nederlands Vervoer.