In de loop van 2022 werd duidelijk dat het nieuwe beveiligingssignaal (OSNMA) voor de smart tacho 2, dat geleverd moet worden door de EUSPA (European Space Agency), niet op tijd klaar is. Het was lang onduidelijk welke gevolgen dit met zich mee zou brengen en wanneer het signaal wel klaar is. De Europese Commissie (EC) is er na overleg met fabrikanten, leveranciers en de sector in geslaagd een oplossing te vinden. Die oplossing ligt in ieder geval niet in uitstel van de datum van invoering.

Het OSMNA-signaal is een extra beveiliging op het satellietsignaal dat de positie van het voertuig vastlegt. In de nieuwe tachograaf wordt die positie vastgelegd wanneer het voertuig een landsgrens passeert en wanneer de functie ’laden/lossen’ van het voertuig wordt bediend. Daarnaast legt het de positie na elke 3 uur opgetelde rijtijd en bij de invoering aan het begin en einde van de werkdag vast, net als in de huidige smart tacho 1. De extra beveiliging werkt tegen manipulatie van het signaal.  

Het uitstellen van de invoering van de smart tacho 2 zou politiek niet haalbaar zijn en is daarnaast onwenselijk voor ondernemers in het internationaal transport. Dit betekent dat de landcode langer handmatig moet worden ingevoerd en er dus gestopt moet worden bij het passeren van de landsgrens. Met de smart tacho 2 is dat straks niet meer nodig. Daarnaast zou uitstel ervoor zorgen dat er meer tachografen vervangen moeten worden vanwege de verplichte retrofit voor voertuigen die internationaal transport uitvoeren. 

De voorgestelde oplossing
De oplossing die de EC nu voorstelt is de ’transitietachograaf‘. Dat is een tachograaf met alle smart tacho 2 functionaliteiten zoals die er moeten zijn, alleen zonder het nieuwe extra beveiligde signaal. Het signaal blijft daarmee gelijk aan dat van de huidige smart tacho 1. Op het moment dat het OSMNA-signaal gereed is, moet deze transitietachograaf een software-update krijgen. De EC gaat ervanuit dat dit met een software-update mogelijk is. De update zal plaatsvinden tijdens de eerstvolgende periodieke ijking van de tachograaf en zal zeer waarschijnlijk uitgevoerd moeten worden met werkplaatsapparatuur van dezelfde leverancier als waar de tachograaf van is.  

TLN heeft een aantal zorgen ingebracht die nog niet volledig zijn weggenomen. Zo kan niemand 100 procent garantie geven dat de benodigde software-update inderdaad mogelijk is. TLN wil daarom graag zien dat de EC de situatie goed regelt, zodat de sector niet voor verrassingen komt te staan als de software-update niet mogelijk blijkt te zijn. In dat geval moet het mogelijk zijn om met de transitietachograaf door te mogen blijven rijden.  

Over het voorstel van de EC vindt begin maart definitieve besluitvorming plaats door de lidstaten in de Road Transport Comittee. TLN levert input via het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, de expertcommissie tachograaf van de EC, de IRU en CORTE.