Internet of Things (IoT) blijkt vaak een nog wat schimmig begrip, merkt Titia Houwing in haar contacten met ondernemers. Terwijl ze het laagdrempelig kan uitleggen. ‘IoT slaat op alles wat je aan het internet kunt verbinden. Mensen kennen IoT-toepassingen vaak van de slimme thermostaat en -verlichting. In feite is het alles in de fysieke wereld dat je kunt verbinden met internet. Vaak is het zo simpel dat we ergens een simkaart aan toevoegen om het onderdeel van het internet te maken.’ Via een collega ontstond het contact met Sjef van Eck van Van Happen Containers. ‘Van Eck vertelde ons dat hij zijn containers wilde volgen. Voor ons bleek het mogelijk om dat te realiseren. Van Happen Containers werd een van onze eerste klanten om mee te doen in dit track & trace-pilotproject. Het was een interessant traject om van de wens naar een concreet werkende oplossing te komen.’

Van Eindhoven tot Groningen
Van Eck is eindverantwoordelijk voor financiën en IT binnen Van Happen Containers. ‘Onze core business is afvalinzameling. Daarnaast verhuren we mobiele units en verlenen we transportdiensten aan onder meer de bouwsector. In totaal hebben we daarvoor zo’n 45.000 containerbakken in eigendom. Om dat te visualiseren: als je al die 6,20 meter lange bakken achter elkaar zou zetten, krijg je een rij van 279 kilometer. Dat is verder dan van Eindhoven naar Groningen. Bovendien wisselen veel containers soms wel drie tot vier keer per dag van klant. Om die massa activa goed te managen, moet je ze kunnen volgen. Mijn wens van een track & trace-systeem, die ik zes jaar geleden bij KPN neerlegde, was dan ook primair ingegeven vanuit administratieve overwegingen. Maar niet alleen daardoor. De Stichting OPEN (Wecycle), die in Nederland alle elektronische apparaten inneemt en laat recyclen, gaf aan dat zij onze containers wilde kunnen volgen.’

Goedkoper en eenvoudiger
Een administratie gebaseerd op een dagelijks, realtime inzicht waar iedere container op elk moment staat, helpt veel geld te besparen, vertelt Van Eck. ‘Vroeger kon je een container al uitrusten met een GPS-signaal. Die techniek bestaat al langer. Maar dan betaalde je een data-abonnement van 25 euro per maand per container. Terwijl we met de LoRa-trackers die op onze containers zitten, een simpel datapakketje door de lucht uitwisselen. Dat is goedkoper en eenvoudiger.’

‘Bovendien raakte je vroeger soms containers kwijt, dat is nu verleden tijd door de volgtechnologie. Ook daarin ligt een belangrijke besparing’, zegt Van Eck. ‘Wij vroegen om technologie die realtime locatiebepaling mogelijk maakt, maar er kan natuurlijk meer. Denk aan monitoring van temperaturen en andere details met betrekking tot ladingen in containers of vrachtwagens. Het kon weleens zo zijn dat afvalstoffen waardevoller worden. Die moet je dus ook gaan managen. Daar zou IoT ons in de toekomst ook mee kunnen helpen.’

Rauwdouwers
Overigens is de technologie van de LoRa(long range)-trackers al wel gemoderniseerd sinds Van Eck daarmee werkt. Hij pakt het oude en het vernieuwde model erbij. In zijn rechterhand een metaalkleurige tracker van 13 centimeter, in zijn linker een zwart kunststoffen exemplaar van slechts 3 centimeter. ‘In eerste instantie liepen we aan tegen het principe van de kooi van Faraday, want in onze veertig kuub containers zit 3.500 kilo staal. Het was dus een kwestie van experimenteren waar we de tracker moesten bevestigen om goed bereik te hebben. De oude tracker moesten we nog vastschroeven, de nieuwe kleinere kunnen we stevig genoeg met kit bevestigen.’

Van Eck moet lachen op de vraag waarom dat zo stevig moet. ‘We zijn als afvalinzamelaar een beetje rauwdouwers. Onze containers mogen dan 6,20 bij 2,50 meter zijn en bijna vier ton wegen, met het zware materieel waarmee we werken, behandelen we ze soms als kartonnen dozen. Er zitten dus snel krassen op en soms gaat er weleens inhoud over de rand heen. De tracker moet dan natuurlijk wél blijven zitten en niet losraken.’

Twee soorten
Er zijn twee soorten trackers, legt hij uit. ‘We werken met devices die twee tot drie keer per dag een signaaltje geven over hun locatie. Daarnaast heb je LoRa-trackers die pas gaan piepen als containers in beweging komen, volgens een start-stop systeem. We zien dan waar de container gestart is en waar hij na een logistieke beweging terechtkomt. We hebben overigens ontdekt dat data over containerlocaties in ons ERP-systeem niet altijd overeenkomen met onze track & trace-data van LoRa. We zoeken dan de verschillen tussen wat ons systeem en wat KPN zegt. We hebben namelijk een vrij gek type business. We zijn niet de enigen die onze containers verplaatsen, dat doen onze huurders óók. Wat dat betreft is IoT een heel goede aanvulling op onze inzichten vanuit ons ERP-systeem.’

Uiteindelijk is IoT een schakel binnen iets groters, denkt Houwing. ‘IoT gaat de logistieke sector versneld veranderen door de combinatie van internettechnologie en Artificial Intelligence (AI). Doordat IoT steeds meer gebruikt gaat worden, daalt de aanschafprijs en wordt het steeds toepasbaarder. Gekoppeld aan het geweldige denkvermogen van AI, gaat dat deze sector de komende jaren veel brengen.’ Houwing mijmert nog even verder over die toekomst en koppelt milieuzones in binnensteden aan snel groeiende technologische mogelijkheden. ‘Onze sector  praat al jaren over transporthubs voor de last mile naar binnenstedelijke bestemmingen. Als je door IoT alle relevante data over producten en materialen bezit, en je die kennis door AI kunt laten combineren tot slimme logistieke acties, dan zou dat die veelbesproken transporthubs best eens binnen handbereik kunnen brengen.’

Transparant samenwerken
De samenwerking met Van Eck is een mooi voorbeeld van de vertaling van IoT naar werkende oplossingen op bedrijfsniveau. Wat zou Houwing meer algemeen aan ondernemers willen adviseren die met IoT aan de slag willen? ‘Zoek een partner waarmee je open en transparant kunt samenwerken, zoals wij in dit project hebben gedaan. Je hebt echt een leverancier nodig die zich betrokken voelt bij het slagen van de IoT-implementatie. Die meedenkt en het óók vooraf vertelt als een oplossing níet gaat werken.’ Daarnaast is het belangrijk focus aan te brengen, vervolgt ze. Hoe en waar wil je bijvoorbeeld dat IoT voor je werkt? Ondernemers zoeken vaak naar een alomvattende oplossing, hoewel dat praktisch helemaal niet nodig hoeft te zijn. Je moet in ieder geval weten dat zo’n oplossing duurder is, aldus Houwing.  ‘Vergelijk het met je gsm. Waarom zou je óók optimaal bereik in Amerika willen als je nooit buiten Europa komt?’

Klantverwachtingen inlossen
Houwing wijst nog op een puntje dat soms over het hoofd wordt gezien: de klantverwachting. ‘Men wil met IoT werken in een jacht naar operational excellence, terwijl de meeste ondernemers hun logistiek al heel efficiënt hebben ingeregeld. Een belangrijker argument om met connectieve technologie te gaan werken kon weleens zijn dat klanten dat verwachten. Mensen willen op elk moment inzicht kunnen krijgen in waar hun zending zich bevindt. Als je dit mogelijk maakt, bespaar je bovendien op je mens-uren. Discussies over al dan niet aanwezige containers of pallets, behoren zo definitief tot het verleden.’

Van Eck is blij met de samenwerking met KPN IoT, besluit hij. ‘Zonder hen hadden we dit nooit opgestart. Zij hebben masten, maar ook de kennis van LoRa en van positiebepalingen die wij misten.’ Een goede samenwerkingspartner is in een IoT-traject onmisbaar, vindt hij dan ook. ‘Verder is het zaak om vooraf goed uit te zoeken welke software je gaat gebruiken om je activa te tracken en te kijken naar de koppeling met je ERP-systeem. Zodat je een goed geactualiseerd beeld hebt waar je spullen op elk moment staan. Ik zou echt niet meer zonder kunnen.’

Wil jij aan de slag met IoT, maar weet jij niet waar je moet beginnen?
Kom dan naar onze gratis IoT workshop!

De techniek en prijzen ontwikkelen zich razendsnel. Zelfs voor het tracken van ‘goedkope’ assets als pallets kan je nu een positieve business case maken. Het is niet alleen meer weggelegd voor grote bedrijven. Tijdens de workshop nemen wij je mee in de wereld van IoT. Ontdek de nieuwste ontwikkelingen, learnings door bijvoorbeeld Van Happen Containers en sluit af met een netwerkborrel op een unieke locatie!

Schrijf je via www.logistiekdigitaal.nl in voor onze gratis workshop op 25 juni in Rotterdam.

Dit verhaal is reeds gepubliceerd in HUB, hét ledenblad van TLN. Auteur: Baart Koster