‘Tijd dat de minister ingrijpt bij Kiwa’
Kiwa houdt de prijs van de tachograafkaarten buitenproportioneel hoog. Bovendien stapelt het bedrijf fout op fout. Het is tijd dat de minister ingrijpt, vinden TLN, evofenedex en KNV.
Kiwa, het bedrijf dat van de overheid in Nederland als enige tachograafkaarten mag leveren, verhoogt ieder jaar de prijs van de tachograafkaart. Tot grote ergernis van ondernemers. Chauffeurs en eigenaren van vrachtauto’s en bussen zijn verplicht deze kaart te hebben.
“Wij geven al sinds 2010 bij het ministerie aan dat de tarieven te hoog zijn”, zegt TLN-directeur Jan Boeve. “Het is niet uit te leggen aan onze leden dat de prijzen in de landen om ons heen veel lager liggen, terwijl zij zelf de hoofdprijs moeten betalen. En dan te bedenken dat we als brancheorganisaties de afgelopen jaren de prijsstijgingen nog wisten af te zwakken, anders was de Nederlandse prijs nu nog 15 euro hoger. In juni zegde de minister eindelijk toe dat de prijzen omlaag gaan, maar dit moeten wij eerst zien om het te geloven. De minister belooft namelijk al jaren de prijzen te laten dalen. Bovendien ligt er al sinds 2014 een Kamerbreed aangenomen motie die de minister daartoe oproept. Steeds stelt de minister dat er eerst onderzoek gedaan moet worden naar de prijs in andere EU-landen.”
Dat onderzoek zou in de zomer klaar zijn, zei de minister in juni. Maar in de beantwoording van Kamervragen hierover, stelde ze dat het onderzoek ná de zomer klaar is. Boeve: “Omdat het zo lang duurt, hebben we zelf maar eens op een rijtje gezet wat die kaarten in het buitenland kosten.”
Tien keer zo goedkoop in Zweden
Uit een inventarisatie van de prijzen van de kaarten in alle 28 EU-lidstaten blijkt dat ze gemiddeld 59 euro kosten. In 24 lidstaten zijn de kaarten goedkoper dan in Nederland, waardoor Nederland in de top-3 van duurste kaarten staat. ‘Het prijsverschil is enorm’, zegt verenigingsmanager Carlo Cahn van KNV. ‘Hoe kan het dat de kaart in bijvoorbeeld Groot-Brittannië 35 euro kost en in Zweden slechts 10 euro? Het is niet te begrijpen dat Kiwa voor diezelfde kaart 100 euro rekent en dat het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat dat accepteert.’
Veel meer betaald
In Nederland is de prijs dus 70 procent hoger dan in de rest van Europa. “De prijs van de tachograafkaart in Nederland kan dus flink dalen”, aldus adjunct-directeur Joost Sitskoorn van evofenedex. Kiwa geeft ieder jaar minstens 50.000 tachograafkaarten uit in Nederland. Met de huidige prijs van 100 euro kost dit Nederlandse ondernemers dus 5 miljoen euro per jaar. In Duitsland zouden ondernemers 2 miljoen euro kwijt zijn en in Zweden slechts 500.000 euro. “Dan moeten we helaas vaststellen dat we in Nederland al die jaren teveel hebben betaald. En daar komt bij dat Kiwa niet de vereiste kwaliteit levert en jaar op jaar steken laat vallen”, aldus Sitskoorn.
Kiwa stapelt fout op fout
Ondernemers melden al jarenlang fouten van Kiwa bij TLN, KNV en evofenedex. Fouten waar de minister van Infrastructuur en Waterstaat ook van op de hoogte is. Het meest recent waren de problemen bij de levering van de generatie 2-tachograafkaarten die gebruikt kunnen worden in de nieuwe slimme tachograaf, die Kiwa eerder dit jaar moest leveren. Kiwa kon toen zowel de kaarten die technici gebruiken in de werkplaatsen als de kaarten voor ondernemers en chauffeurs niet op tijd leveren. “Om niet in de problemen te komen heeft Kiwa vervolgens kaarten in Kroatië en Groot-Brittannië moeten kopen”, zegt Jan Boeve van TLN. “Voor die kaarten heeft Kiwa weer 100 euro gevraagd, terwijl dezelfde kaarten in Kroatië 58 euro kostten en in Groot-Brittannië 35 euro.”
In 2016 gaf Kiwa tachograafkaarten uit, waarbij de pasfoto door een productiefout onvolledig was. En door vertraging bij de invoering van een nieuwe aanvraagportaal kwamen chauffeurs in 2017 noodgedwongen thuis te zitten, omdat Kiwa hun bestuurderskaart niet tijdig kon verlengen.
Contract voor veertig jaar
Kiwa kreeg in 2009 een contract voor veertig jaar, met een grondige evaluatie na de eerste twintig jaar. Eerder probeerde KNV via een WOB-verzoek inzage te krijgen in het contract, maar kreeg die inzage toen niet. Als de overheid het contract niet openbreekt, blijft Kiwa dus monopolist tot 2049.
De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) heeft de taak toezicht te houden op Kiwa, waar het gaat om de levering van tachograafkaarten. Bij aanhoudende fouten van Kiwa kan de ILT ingrijpen. Zo kan de inspectie Kiwa onder verscherpt toezicht stellen en uiteindelijk het contract ontbinden. Minister Van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat is uiteindelijk verantwoordelijk voor de ILT.