‘Nee’, zegt Richard Stokman resoluut op de vraag of hij niet liever 51 procent van de aandelen in het bedrijf zou hebben gehad en zijn vader 49. Dan heb je bij besluiten immers een doorslaggevende stem. ‘Dat zou me een ontzettend slecht gevoel geven’, legt hij uit. ‘Mijn vader is de grondlegger van dit bedrijf. Hij heeft het helemaal zelf opgebouwd, met steun van mijn moeder. Ik zet het voort, maar vind het belangrijk dat hij zich erin blijft herkennen. Natuurlijk hebben we wel eens discussies. Soms kijken we anders tegen zaken aan. Maar met argumenten en een goede onderbouwing komen we altijd tot elkaar. Dit is een echt familiebedrijf. Daar moet je als volgende generatie respectvol mee omgaan.’

Opvolger
Stokman was begin dertig toen hij besloot zich te binden aan Stokman Transport BV in het Zuid-Hollandse Nieuwveen. Tot dat moment, nu bijna drie jaar geleden, had hij verschillende andere banen. Hij werkte in de horeca, bij een autodealer en later als zzp’er bij een limousinebedrijf. ‘Dat was echt mijn ding’, zegt hij met enig gevoel van weemoed. Hij groeide niet op met het idee in het bedrijf te gaan werken of zijn vader op te volgen. Toen die er niet in slaagde een opvolger van buiten te vinden, veranderde het toekomstbeeld voor Richard. ‘Het is een ontzettend mooi bedrijf dat het verdient voortgezet te worden.’ Dat er anders geen opvolging zou zijn, gaf de doorslag. Hij stapte in. Soms lopen zaken nu eenmaal zo.

Waardebepaling
Vader Peet Stokman richt in 1977 een eenmanszaak op met nadrukkelijk de bedoeling klein te blijven. De cabine van een vrachtwagen is zijn gedroomde werkplek. Hij wil helemaal niet groeien, maar een belangrijke klant vraagt meer dan hij in zijn eentje aankan. Stokman Transport groeit mee naar vier en later vijf auto’s. Het bedrijf draait goed. Als Peet de grens van 65 jaar passeert, dient het opvolgingsvraagstuk zich aan. Hoe moet het nu verder? Peet en zijn vrouw hebben drie zoons, maar zij hebben in eerste instantie geen interesse om het bedrijf over te nemen. Totdat Richard in beeld komt. Vader en zoon willen op een zakelijke manier een besluit over de toekomst van het bedrijf nemen. De waardebepaling is met de hele familie in alle openheid besproken, legt Richard uit. ‘Als je open kaart speelt, krijg je geen scheve gezichten.’ Een goed gevoel en zakelijkheid moeten in een familiebedrijf samenvallen. ‘We doen allebei onze uiterste best om het beste voor het bedrijf te doen. Dat bindt ons’, zegt hij. Een financieel deskundige adviseert de eenmanszaak om te zetten in een BV. De waarde van de voertuigen, machines en klantenbestand wordt vastgesteld. Richard brengt 50 procent in. Terugkijkend op die periode raadt hij alle collega-ondernemers aan om je te laten begeleiden in een dergelijke situatie. ‘Het is best een hele uitgave, zo’n adviseur, maar de opbrengsten wegen op tegen de kosten.’

Groei
Een jaar nadat Richard Stokman mede-eigenaar is geworden, breekt de coronacrisis uit. In zijn geval leidt dat niet tot problemen. Integendeel. Anders dan bij veel andere ondernemers zorgt die tijd juist voor verdergaande groei. Stokman vervoert onder meer tuinhout voor tuincentra. Dat was in die tijd ‘booming business’, zoals hij het uitdrukt. Het wagenpark groeit naar acht. De gekte op de markt is nu verdwenen. Er is besloten de oudste truck te verkopen, zodat er zeven overblijven. Inmiddels heeft zich echter een nieuwe opdrachtgever gemeld met werk voor een fulltime kracht. Het bedrijf staat dus weer aan de vooravond van een uitbreiding. Verder dan tien vergunningen wil Stokman echter niet gaan. Dat is het maximum. Er zijn vier chauffeurs in dienst en het bedrijf werkt met één vaste zzp’er. Daarnaast nemen vader en zoon plaats achter het stuur. Peet, inmiddels eind zestig, wil nog een jaartje doorgaan.

Zwaar
Richard denkt erover een deel van het administratieve werk over te dragen. Papieren, procedures en administratie zijn niet zijn grote liefde, om het voorzichtig uit te drukken. Het hebben van werknemers met alles wat daarbij komt kijken, vraagt veel tijd en energie. ‘De combinatie van zelf rijden, de planning doen en het bedrijf aansturen is zwaar’, zegt hij. ‘Het lukt net om het allemaal rond te breien. Als KTO’er moet je alle ballen in de lucht houden. We hadden laatst een aanrijding en dan komt al het regelwerk op mij neer. En ik wil ook aandacht geven aan ons prachtige gezin.’ Het inhuren van administratieve ondersteuning kan lucht geven, maar brengt ook weer kosten met zich mee. Hij is opgevoed met de gedachte dat je geen kosten moet maken als het niet nodig is. ‘We gooien geen geld over de balk. We geven geld uit aan goed materieel en hebben een mooi wagenpark. Dat is belangrijk.’

Nieuw pand
Afgezien van de kosten, is er een hele praktische reden dat er nog niemand is aangetrokken. Zijn moeder regelde altijd een deel van de administratie en deed dat thuis, bij wijze van spreken aan de keukentafel. Het ouderlijk huis was altijd ook het kantoor. ‘Mijn moeder vindt het niet erg dat ik hier aan tafel met mijn stapels papier en mappen zit, maar dit is geen plek voor een buitenstaander’. In 2023 betrekt het bedrijf een nieuw pand op een nabij gelegen industrieterrein. Dan is er letterlijk plek voor iemand die bijvoorbeeld voor een dag in de week de administratie kan gaan doen. Dan kan Richard een deel van het regelwerk overdragen, af en toe achter het stuur kruipen en zich meer richten op de leiding en de toekomst van het bedrijf.

Toekomst
Wat maakt het werk de moeite waard? Het antwoord komt direct: de diversiteit en afwisseling. ‘De charme van ons bedrijf zit in de diversiteit en afwisseling. Het werk is iedere dag anders. De ene keer gaat het om transport van bouwmaterialen, een andere keer om tuinhout of stro. Vanochtend nog heb ik het vervoer van een mobiele kraan verzorgd.’ Het bedrijf is traditioneel actief tijdens de bietencampagne. Vader Peet vindt dat mooi werk. Richard moet er niet aan denken gespecialiseerd te zijn in slechts één vorm van vervoer. ‘Dan had ik me niet ingekocht’, verklaart hij stellig. Hoe ziet hij het toekomstig eigenaarschap van Stokman Transport BV? ‘Dat is nog niet helemaal duidelijk’, zegt hij eerlijk. ‘Misschien neem ik de aandelen van mijn vader over. Maar het kan ook zijn dat ik op zoek ga naar een partner. Een besluit is nog niet genomen.’ Maar dat hij het bedrijf in de geest van zijn ouders zal voortzetten, staat buiten kijf.

Dit artikel is reeds gepubliceerd in het KTO Magazine 2023 van TLN. Auteur: Paul Wouters